“Alle tieners zeggen ja tegen MDMA”. Dit is een zin uit de tekst van dé zomerhit ‘Drank en Drugs’ van Ronny Flex en Lil’ Kleine. De kop van deze bijdrage is misleidend. Want ik wil het niet over dit liedje hebben en ik ga je ook niet aanraden om in 2016 MDMA te gaan gebruiken. Het gaat mij op het principe: ‘Zeg ja’.
Waarschijnlijk heb jij al wel een goed voornemen voor 2016. Want iedere jaarwisseling hebben gemiddeld vier van de vijf Nederlanders goede voornemens. Uit onderzoek blijkt dat bijna de helft van deze goede voornemens zien op persoonlijke ontwikkeling of opleiding (47%). Daarna komen goede voornemens gericht op gewichtbeheersing (38%), financiën en relaties volgen daarna (met respectievelijk 34% en 31%). De top 5 goede voornemens is al vijf jaar hetzelfde: 1. Afvallen, 2. Minder druk maken, 3. Meer sporten en bewegen, 4. Zuiniger leven, 5. Beter voor mezelf opkomen.
De meeste goede voornemens zijn daarmee gericht op de eigen ontwikkeling en persoon en dat is prima. Maar we zouden het dit jaar (daarnaast) ook anders kunnen doen. We zouden ons goede voornemen ook kunnen richten op de ander. En om uit te leggen wat ik daarmee bedoel, maak ik eerst een kleine uitstapje naar het improvisatietheater.
Bij improvisatietheater zijn een aantal vaardigheden erg belangrijk. Voorbeelden hiervan zijn een positieve houding, het accepteren van elkaars ideeën (‘ja’ zeggen) en elkaar helpen op het podium. Als alle spelers met deze instelling op het podium staan, dan kunnen er mooie en nieuwe dingen ontstaan. Er wordt een idee geopperd of een (spel)aanbod gedaan dat wordt geaccepteerd door de anderen. Op dit idee wordt vervolgens voortgebouwd. De spelers steunen en vertrouwen elkaar en durven daarom ook nieuwe dingen. Zo ontstaan prachtige scenes en verhalen.
Als iemand met een negatieve houding op het podium staat, en daarbij alleen maar ‘nee’ zegt en daamee de ideeën van de ander afwijst, dan noemen we dat blokkeren. Deze persoon blokkeert de (voortgang van de) scene en het verhaal. Op het podium werkt dat dus niet. De scene gaat immers nergens heen. Als al jouw ideeën worden afgewezen dan stop je al snel met het bedenken van nieuwe ideeën en met het samenspelen met deze persoon.
En buiten het podium werkt dat net zo. Weet jij hoe vaak je ‘nee’ zegt op één dag? In één week? In één jaar? Hoeveel ideeën heb jij daarmee afgewezen en geblokkeerd? Ik weet dat ik best vaak ‘nee’ zeg, vaker dan ik zou willen. Ik zeg nee omdat ik denk dat een idee onrealistisch is, of te duur, of niet haalbaar, of omdat ik er geen zin in heb, of (vaak) omdat ik bang bent. Bang dat iets lukt (en wat dan) of omdat ik bang ben om te falen. Maar ja, door nee te zeggen, houdt het idee ook vaak op (voor mij dan) en gaan we niets doen. Terwijl als je ‘Ja’ zegt, dan gebeurt er vaak wel iets, dan gaan we iets doen, dan is er actie. We bouwen voort op het idee en voeren het ook daadwerkelijk uit.
Mijn goede voornemen voor 2016 is daarom om vaker ‘ja’ te zeggen. ‘Ja’ te zeggen op het idee of voorstel van een ander, daar waar ik dit jaar nog ‘nee’ heb gezegd. Of waar ik ‘misschien’ heb gezegd, of ‘ja, maar’. Dat is ook gewoon allemaal ‘nee’. Mijn goede voornemen is daarom niet op mijzelf gericht, maar op de ander – ik ga ‘ja’ zeggen tegen de ander en zijn ideeën. En hoe mooi zou het zijn als we ons dit allemaal zouden voornemen? Dat anderen vaker ‘ja’ zeggen tegen jouw ideeën en voorstellen. Dat we allemaal elkaar ideeën gaan accepteren en de ander hierbij gaan helpen. Bedenk eens wat we dan allemaal zouden kunnen bereiken?
En natuurlijk moet je niet op ieder idee volmondig ‘ja’ zeggen. Als iemand mij vraagt om samen een grote vuurwerkbom te maken, dan zeg ik daar natuurlijk ook geen ‘ja’ op. Ik kan evenwel nog steeds ‘ja’ zeggen tegen de behoefte van deze persoon, om prachtig vuurwerk te zien of het oudjaar spectaculair uit te luiden, en hem daarbij helpen. Daarmee accepteer ik de persoon en zijn behoefte nog steeds. En als iemand met een – in jouw ogen – onrealistisch / onhaalbaar / te duur/ vul zelf maar in / plan komt, dan kun je toch ‘ja’ zeggen (probeer het maar eens) en vervolgens vragen hoe jij deze persoon hierbij kunt helpen.
Dus, wie doet er dit jaar mee en zegt vaker ‘ja’? En omdat goede voornemens de grootste kans hebben om te werken als je deze positief en concreet formuleert: Wie gaat samen met mij dit jaar minimaal 1 keer per dag ‘ja’ zeggen.
PS Als we nu afspreken dat MDMA voortaan staat voor Meer Doen, Meer Accepteren, dan kunnen we toch ‘Ja zeggen tegen MDMA!’
In mijn volgende bijdrage zal ik overigens ingaan op de biologie achter de ‘Ja’ en ‘Nee’, de biologie achter het accepteren en de afwijzing. Dan leer je wat er in je hoofd gebeurt, welke gevolgen die heeft en waarom je hier niet altijd invloed op hebt.
Wil je ook op een speelse wijze oefenen met ‘ja’ zeggen, schrijf je dan nu in voor mijn cursus theatersport voor beginners (of gevorderden als je al spelervaring hebt) op www.wijzijntheatersport.nl/begin2016goed